در قوانین مربوط به برخورداری شهروندان از هوای پاک به عنوان یک حق اصلی زندگی سالم، تاکیداتی مبنی بر اسقاط خودروهای فرسوده وجود دارد اما ظاهرا ارادهای برای اجرای این بند از قوانین بالادستی مربوط به اجرایی شدن هوای پاک وجود ندارد. این مسالهای است که رئیس مرکز ملی هوا و تغییراقلیم سازمان حفاظت محیط زیست هم درباره آن سخن گفته است.
داریوش گلعلیزاده در کارگروه ملی آلودگی هوا که روز سهشنبه 4 مهرماه در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، با تاکید بر اینکه مصرف بیرویه گاز در کشور یکی از علتهای اصلی افزایش اکسیدهای نیتروژن است، اظهارکرد: ترکیبات فرّار و اکسیدهای نیتروژن با طرح «کهاب» و معاینه فنی قابل کنترل هستند. وی ضمن بیان اینکه تعداد روزهای آلوده هوا نمیتواند معیار مناسبی برای تشخیص عملکرد دستگاهها باشد، ادامه داد: کیفیت هوا و تعداد روزهای دارای هوای آلوده تابع شرایط جوی است. ما باید برای بررسی عملکرد، غلظت انتشار را بسنجیم و زمانی که بتوانیم غلظت انتشار را کاهش دهیم یعنی قدم رو به جلویی برداشتهایم.
رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: در بودجه سال ۱۴۰۲، ۸۴۰ میلیارد تومان برای قانون هوای پاک اختصاص داده شد و ما توانستیم رد پای خوبی در قانون بودجه بگذاریم تا در سالهای بعد هم افزایش پیدا کند. برای اجرای ۶۲ حکم احصا شده، ۱۰۷ هزار میلیارد تومان و سه میلیارد دلار برآورد هزینه شده بود که به سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده است. وی با تاکید بر اینکه در نظر گرفته شدن ستونی برای اجرای قانون هوای پاک برای نخستین بار در بودجه سال ۱۴۰۲ اتفاق افتاده است، گفت: مبلغی هم از محل ماده ۱۲ که برای صرفهجویی در مصرف سوخت است برای توسعه حمل و نقل عمومی پیشبینی شده است.
گلعلیزاده با اشاره بر اجرای طرح «کهاب» گفت: وزارت نفت قرار بود که تا پایان سال ۱۴۰۱ این طرح را در ۲۰۰ جایگاه اجرا شوند اما بررسیهای ما نشان میدهد که در حال حاضر تنها در ۱۱۰ جایگاه کشور این طرح در حال اجراست.
رئیس مرکز ملی هوا و تغییراقلیم سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: توسعه وسایل حمل و نقل عمومی به میزان ۱۰.۹ درصد بر افزایش کیفیت هوا تاثیر داشته است اما متاسفانه عملکرد کشور در این زمینه در سالهای گذشته ضعیف بود این در حالیست که سال گذشته با ورود وزارت کشور شاهد اتفاقات خوبی در توسعه حمل و نقل عمومی بودیم. گلعلیزاده ادامه داد: عدم اسقاط خودروهای فرسوده یکی از معضلات اصلی در جهت اجرای قانون هوای پاک است. در سال گذشته کمتر از 25 هزار خودرو اسقاط شدند این در حالیست که یک میلیون خودرو پلاک گذاری شدند که این موضوع بسیار نگران کننده است. وی افزود: به لحاظ اثربخشی، گزارش عملکرد دستگاهها به این صورت بود که سازمان ملی استاندارد ۱۶ تکلیف داشت که ۱۲ تکلیف خود را کامل و چهار تکلیف را بهخوبی انجام داده بود. در این راستا وزارت کشور هشت برنامه داشت که از این میان پنج برنامه را بهطور ضعیف، یک برنامه را در حد متوسط، یک برنامه را بهطور کامل و یک برنامه را بهخوبی انجام داده بود.
رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: وزارت نیرو نیز از میان پنج برنامهای که بر عهده داشت، دو مورد را ضعیف، یک مورد را متوسط و یک مورد را بهطور کامل به سرانجام رساند.
گلعلیزاده در پایان تصریح کرد: سازمان محیط زیست که یک نهاد نظارتی محسوب میشود نیز ۱۹ برنامه در راستای تحقق قانون هوای پاک بر عهده داشت که از این میان ۱۶ برنامه بهطور کامل و یک برنامه بهخوبی و دو برنامه بهصورت ضعیف انجام شد. البته وی تاکید کرد که بهبود این عملکرد در گرو تامین منابع مالی است.